بازار سرمایه ایران، در سال‌های اخیر، با نوسانات زیادی همراه بوده است. در سال 1399، بازار سرمایه ایران با رشد قابل توجهی همراه بود و شاخص کل بورس تهران به بیش از 2 میلیون واحد رسید. اما در شهریور ماه سال 1399، این روند صعودی متوقف شد و شاخص کل بورس تهران به کمتر از ۲ میلیون واحد رسید. شاخص کل بورس تهران در اولین روز معاملاتی سال 1399، یعنی ۵ فروردین، در سطح ۵۰۸ هزار و۶۶۱ واحد قرار داشت. در آخرین روز معاملاتی فصل بهار یعنی ۳۱ خرداد، این شاخص به رقم یک میلیون و ۲۷۰ هزار واحد رسید تا بازدهی فصل بهار بورس ۱۴۷ درصد باشد.
شاخص کل بورس تهران در ۱۹ مرداد سال 1399 از مرز دو میلیون واحد گذشت و رکورد تاریخی ثبت کرد. این شاخص در ادامه وارد روند نزولی شد و تا چهار ماه بعد قادر به کسب بازدهی ماهیانه مثبت نبود. همچنین بعد از گذشت یک هفته از وعده حسن روحانی (رئیس جمهور وقت ایران) مبنی بر گشایش اقتصادی و تاکید بر بورس به عنوان بهترین مکان سرمایه‌گذاری به دلیل منتفی شدن عرضه دارای دوم، شاخص کل بورس از دو میلیون و صد هزار واحد به یک میلیون و ششصد هزار واحد سقوط کرد.
در زمستان سال ۱۴۰۱، مجددا بازار سرمایه ایران روندی صعودی را طی کرد و شاخص کل بورس تهران به بیش از 1 میلیون و 900 هزار واحد رسید؛ اما در نیمه اول سال ۱۴۰۱، این روند صعودی متوقف شد و شاخص کل بورس تهران با سقوط قابل توجهی مواجه شد. با توجه به این نوسانات، بسیاری از سرمایه‌گذاران نگران سقوط بازار سرمایه ایران در سال آینده هستند. در این مقاله، به بررسی عواملی که می‌توانند بر روند بازار سرمایه ایران در سال آینده تأثیر بگذارند، می‌پردازیم.
عواملی که می‌توانند بر روند بازار سرمایه ایران تأثیر بگذارند.
وضعیت اقتصاد ایران:
یکی از مهم‌ترین عواملی که می‌تواند بر روند بازار سرمایه ایران تأثیر بگذارد، وضعیت اقتصاد ایران است. اگر اقتصاد ایران در سال آینده رشد کند و تورم کاهش یابد، می‌توان انتظار داشت که بازار سرمایه نیز روندی صعودی را طی کند. اما اگر اقتصاد ایران در سال آینده دچار رکود شود و تورم افزایش یابد، می‌توان انتظار داشت که بازار سرمایه نیز روندی نزولی را طی کند.
سیاست‌های دولت:
سیاست‌های دولت نیز می‌تواند بر روند بازار سرمایه ایران تأثیر بگذارد. اگر دولت در سال آینده سیاست‌های اقتصادی مناسبی را اتخاذ کند، می‌تواند به رونق بازار سرمایه کمک کند. اما اگر دولت در سال آینده سیاست‌های اقتصادی نامناسبی را در بازار سرمایه اتخاذ کند، می‌تواند منجر به سقوط بازار سرمایه شود.
تاثیرات اقتصاد کلان:
ارزش سهام شرکت‌ها بطور مستقیم تحت تأثیر عوامل کلان اقتصادی مانند نرخ ارز، نرخ بهره، سطح مالیات‌گیری، قیمت حامل‌های انرژی و تعرفه‌های تجاری قرار دارند. تحلیل‌گران بازار سرمایه با بررسی دقیق و مستمر تحولات این متغیرهای بزرگ و پیچیده اقتصادی و تأثیر آنها بر عملکرد بلند مدت صنایع مختلف، قادر خواهند بود تا تصمیمات مناسبی در مورد خرید و فروش سهام داشته باشند. این تحلیل‌گران معمولاً با دقت بالایی سیگنال‌های تأثیرگذار بر اقتصاد کلان را در زمان مناسب تشخیص داده و از خسارت سرمایه خود طی بازه زمانی طولانی جلوگیری می‌کنند.
به عنوان مثال افزایش قابل توجه نرخ ارز می‌تواند باعث افزایش ارزش سهام شرکت‌های صادراتی شود، یا تصمیمات مالیاتی و کاهش یارانه‌ها موجب تأثیر مستقیم بر صنایع انرژی بر می‌شود.
رویدادهای سیاسی:
رویدادهای سیاسی نقش مهمی بر صعود یا سقوط بورس دارند. درست به مانند سال 1399 که همه چیز رو به رشد بود و بازار بورس ایران دست‌خوش تغییرات مثبت شد، باید ببینیم در سال 1403، وضعیت رویدادهای سیاسی در دولت آقای رئیسی، به چه شکل خواهد بود. هنوز نمی‌توانیم به شکل قطعی بگوییم که چه اتفاقی برای بازار سرمایه ایران خواهد افتاد و باید منتظر بمانیم و ببینیم عوامل مهمی مانند رویدادهای سیاسی، چه آینده‌ای را برای بازار سرمایه رقم خواهند زد.
تاثیر شایعات و اخبار
اخبار و اطلاعاتی که رسانه‌های مختلف اعم از شبکه‌های اجتماعی، خبرگزاری‌ها، رسانه‌های چاپی و غیره منتشر می‌کنند، تأثیر بسزایی بر بازار سرمایه دارند. انتشار اخبار و تحلیل‌های منفی در مورد وضعیت یک شرکت یا صنعت خاص، به ویژه به‌دلیل اینکه تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران به صورت کوتاه مدت و با رفتار احساسی سرمایه‌گذاری می‌کنند، می‌تواند فشار فروش را بیشتر کرده و باعث افت قیمت سهام شود. همچنین با توجه به نفوذ بیشتر رسانه‌ها و میزان بیشتر دسترسی عموم مردم به چنین اخبار و تحلیل‌ها، تأثیر آنها نیز بیشتر خواهد بود.
سرمایه‌گذاران حرفه‌ای نیز در این شرایط تغییر قیمت‌ها را فرصتی برای خرید می‌دانند، مشروط بر اینکه وضعیت بنیادی شرکت تغییری نکرده باشد.
عوامل بین‌المللی:
عوامل بین‌المللی نیز می‌توانند بر روند بازار سرمایه ایران تأثیر بگذارند. یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار روی بازار سرمایه ایران، عوامل بین‌المللی است. درست به مانند زمانی که برجام به تصویب رسید و بازار با اتفاقات مثبتی مواجه شد. اما اگر در سال آینده سیاسی در جهان به ضرر ایران باشد، می‌تواند منجر به سقوط بازار سرمایه شود.
احتمال سقوط بازار سرمایه ایران در سال آینده
با توجه به عواملی که در بالا ذکر شد، می‌توان گفت که احتمال سقوط بازار سرمایه ایران در سال آینده وجود دارد. اگر اقتصاد ایران در سال آینده دچار رکود شود و تورم افزایش یابد، می‌توان انتظار داشت که بازار سرمایه نیز روندی نزولی را طی کند. همچنین، اگر دولت در سال آینده سیاست‌های اقتصادی نامناسبی را اتخاذ کند، اتفاقات خوبی برای بازار سرمایه نخواهد افتاد.
در نهایت، این که بازار سرمایه ایران در سال آینده روندی صعودی یا نزولی را طی کند، به عوامل مختلفی بستگی دارد که در بالا ذکر شد. سرمایه‌گذاران باید با توجه به این عوامل، تصمیم‌گیری کنند که آیا در سال آینده در بازار سرمایه سرمایه‌گذاری کنند یا خیر.
نتیجه‌گیری:
بازار سرمایه ایران، در سال‌های اخیر، با نوسانات زیادی همراه بوده است. در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۱، بازار سرمایه ایران روندی صعودی را طی کرد. اما در نیمه اول سال ۱۴۰2، این روند صعودی متوقف شد. با توجه به عواملی که در بالا ذکر شد، می‌توان گفت که احتمال سقوط بازار سرمایه ایران در سال آینده وجود دارد. اما احتمال این که بازار سرمایه ایران در سال آینده روندی صعودی را طی کند نیز کم نیست و می‌توان به آن امیدوار بود.